Ons hart trekt zich bij iedere hartslag samen en pompt dan bloed in de bloedvaten. Daarna ontspant het hart zich weer. Daardoor ontstaat er een bepaalde druk in de bloedvaten die ook bloeddruk wordt genoemd. Met een bloeddrukmeter worden er twee waarden bepaald. De bovendruk is het getal als het hart zich samentrekt, de onderdruk wanneer het hart zich weer ontspant. De bovendruk is de waarde die wordt gebruikt om te bepalen of u een hoge bloeddruk heeft. Bij een waarde boven de 140 als bovendruk spreekt met van een hoge bloeddruk. De waarde van de bloeddruk verandert constant en hang ook af van activiteit, spanning en lichaamshouding. Meerdere metingen om tot een gemiddelde waarde te komen zijn dan ook gebruikelijk.
Inhoudsopgave
Hoe ontstaat een hoge bloeddruk?
Meestal kan men geen oorzaak van een hoge bloeddruk vinden. In sommige families hebben bijna alle familieleden hier last van. Overgewicht, het gebruik van te veel zout, drop en alcohol verhogen de bloeddruk. Dat geldt ook voor sommige medicijnen, zoals pijnstillers, de anticonceptiepil en corticosteroïden. Hoge bloeddruk geeft zelden directe klachten.
Is een hoge bloeddruk een probleem?
Een hoge bloeddruk is geen ziekte. Maar het kan zeer ernstige gevolgen hebben. Een hoge bloeddruk is een van de risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Niet alleen de bloeddruk verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. Ook roken, stress en suikerziekten zijn factoren die daar invloed op hebben. Verder is een hoog cholesterolgehalte een duidelijke risicofactor. Is er bij u sprake van meerdere van deze risicofactoren, dan is de kans op een (nieuwe) hart- en vaatziekte veel groter.
Wat kunt u doen tegen een hoge bloeddruk?
Er zijn een aantal zaken waarmee u de kans op een hart- en vaatziekte kunt beperken. Soms daalt hierdoor tevens de bloeddruk.
– Roken is het bijzonder schadelijk voor uw hart en vaten. Stoppen beperkt meteen het risico op hart- en vaatziekte.
– Stress heeft duidelijke lichamelijke klachten tot gevolg. Probeer dit te vermijden en schakel daarvoor indien nodig een maatschappelijk werker of psycholoog in.
– Voldoende beweging is noodzakelijk voor een gezond hart en vaatstelsel. Beweeg minstens vijf dagen per week een halfuur intensief. Hierbij kunt u denken aan stevig wandelen, zwemmen tuinieren of fietsen.
– Een gezonde voeding heeft invloed op uw bloeddruk en is ook goed voor de rest van uw lichaam.
Gezonde voeding bij een hoge bloeddruk
Een gezonde voeding is ook altijd een gevarieerde voeding. Tot de dagelijkse voeding behoren dan bij voorkeur ook groente, fruit, aardappels en graanproducten. Bij melk en vleesproducten kunt u het beste magere producten gebruiken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kip, vis of vleesvervangers. Vermijd zoveel mogelijk producten met verzadigde vetten en kies voor onverzadigde vetten. Die zitten vooral in vette vis, noten, plantaardige olie en dieetmargarine. Vermijd producten met veel zout, zoals chips en zoute pinda’s, maar ook kant- en klaarproducten, omdat daarbij veel zout wordt gebruikt. Eet niet te veel drop. Alcohol zou u moeten beperken tot twee glazen en liever niet dagelijks. Bent u te zwaar voor uw lengte, probeer dan af te vallen door gezond te eten en meer te bewegen.
Hoge bloeddruk en medicijnen
Met een gezonde levensstijl is het soms niet nodig om medicijnen te gebruiken om de hoge bloeddruk te verlagen. Dat hang af van de bloeddruk, andere risicofactoren en daarmee het geschatte risico op hart- en vastziekten. Meestal worden bloeddrukverlagende middelen voor geschreven bij de volgende indicaties
– de bloeddruk is hoger dan 180
– de bloeddruk is hoger dan 140 en u heeft eerder een hart of vaatziekte gehad
– de bloeddruk is 130 of hoger en u heeft suikerziekte.
Ook in andere gevallen zal een arts soms medicijnen voorschrijven. Daarbij wordt gekeken naar de leeftijd, het geslacht, uw cholesterolgehalte, eventueel rookgedrag en de hoogte van de bloeddruk. Vaak kan worden volstaan met een advies om gezonder te gaan leven. Heeft u suikerziekte, dan is het in ieder geval verstandig om gebruik te gaan maken van een bloedglucosemeter.
Hoe nu verder?
Ook als u geen hoge bloeddruk (meer) heeft, is een gezonde levensstijl natuurlijk belangrijk. Controle blijft altijd van belang. Als u weinig andere risicofactoren hebt, zult u waarschijnlijk maar één keer per jaar op controle hoeven komen bij uw arts om te zien of de factoren zijn veranderd. Indien het risico is toegenomen, krijgt u misschien medicijnen om de bloeddruk te verlagen. Heeft u zelf een bloeddrukmeter, dan is regelmatige controle belangrijk. Ga echter nooit uit van een enkele meting, maar controleer die nog een keer.
